Gościnnie – Pak4
Macki Tesli sięgają daleko. Nie tylko coraz łatwiej spotkać Tesle na ulicach Krakowa, to jeszcze mijaliśmy szkołę jego imienia w Chorzowie, a fabrykę na Liptowie. Trzeba więc było do pana Tesli wrócić.
I wróciliśmy poprzez biografię pióra W. Bernarda Carlsona, której wielkopolski wydawca dodał sensacyjny, odstraszający podtytuł: „Geniusz na skraju szaleństwa” (oryginał podtytułu: „Inventor of Electrical Age”). Ale to się może sprzedaje?
Nie, Tesla nie był „szalony”. To raczej my oczekujemy, że będzie wiedział to co my, że przejdzie jakieś studia MBA zanim zacznie zarządzać samym sobą, że ukończy dobry kurs elektrotechniki z porządnymi lekcjami fizyki, że zlekceważy prasę tfu-brukową, że będzie trzeźwiej w stanie oceniać samego siebie.
Ale skąd Tesla miał to wiedzieć? Ta fizyka, której douczenia się mu w pewnym momencie zabrakło, dopiero się rodziła. Przyjechał do Ameryki jako inżynier-elektryk, a nie menedżer. Tym bardziej, jak sobie miał radzić z mediami? Jak miał znajdować dystans do siebie, będąc od młodych lat osobą samotną?
Tesla nie był „szalony”. Póki miał menedżera „nad sobą”, póki zarząd „nad nim” zajmował się sprzedażą idei, póki nawiązywano w jego imieniu współpracę z innymi praktykami, którzy mogli dopracować jego wynalazki — osiągał sukcesy. Zostawiony sam sobie pozostał genialnym wynalazcą, coraz jednak mniej rozumiejącym się z rynkiem, czy nawet z elektrykami-praktykami. Dość powiedzieć, że przygotował praktycznie wszystko do zrobienia radia, nawet zdalnie sterował łodzią, ale uważał, że to… nieważne. I radio wiążemy dziś z Marconim.
***
Autor biografii poświęca sporo miejsca temu, czego Tesla nas uczy — że ta wizja, taka jaką miał Tesla, jest ważna, potrzebna do innowacji niszczących. A ja nie jestem przekonany, bo Tesla z tej biografii przypomina mi wciąż ideę test driven development. Testy są potrzebne, informacja zwrotna z rzeczywistości jest potrzebna — to nie stoi na przeszkodzie innowacyjności (w końcu taki był Edison, którego zbyt łatwe opracowanie fonografu działającego od pierwszej próby, miało zasmucić) — to rzecz, której Tesla nigdy nie pojął.
***** * *****
Gdy zaczęto budować Bramę Zwierzyniecką, Tesla miał zapewne 14 lat. Żył pod rządami tego samego kajzera, co Potoccy z Krzeszowic. Królował neogotyk, a brama sławiła polowania. Nim zmarł, wybudowano Empire State Building, a Projekt Manhattan był na półmetku. Był świadkiem tych przemian — i jak tu się dziwić, że nie za wszystkimi nadążył?
Foto: Basia i Pak4
[8.5.2021: Nawojowa Góra-Pomnik Niepodległości — Podlas – Porąbka – Brama Zwierzyniecka – d. kopalnia Kmita – Browar Tenczynek – pod Ponetlicą – Gwoździec – Stawki – Nawojowa Góra-Pomnik Niepodległości. Ślad GPS.]
